هر آنچه باید درباره ضد یخ خودرو بدانید

راز دوام موتور در زمستان و تابستان

خیلی‌ها فکر می‌کنند ضد یخ فقط مخصوص روزهای سرد سال است، اما واقعیت چیز دیگری است. ضد یخ خودرو نه تنها از یخ زدن آب رادیاتور جلوگیری می‌کند، بلکه در گرمای تابستان هم نقش حیاتی در خنک نگه داشتن موتور دارد. راننده‌ای که به نگهداری خودرو اهمیت می‌دهد، می‌داند انتخاب ضد یخ مناسب همانقدر مهم است که انتخاب درست در خرید خودرو ؛ چرا که کیفیت ضد یخ می‌تواند عمر موتور را چند برابر کند.

ضد یخ خودرو دقیقا چیست و چرا حیاتی است؟

ضد یخ خودرو در واقع ترکیبی از مواد شیمیایی مانند اتیلن گلایکول یا پروپیلن گلایکول است که با آب ترکیب می‌شود تا از یخ زدن یا جوش آوردن مایع خنک کننده موتور جلوگیری کند.

وظیفه اصلی آن حفظ دمای بهینه موتور است تا قطعات فلزی در اثر تغییرات دمایی شدید منبسط یا منقبض نشوند. موتور خودرو بدون ضد یخ مناسب، در زمستان ممکن است یخ بزند و در تابستان بیش از حد داغ شود. در واقع ضد یخ مانند لباسی برای موتور عمل می‌کند؛ در زمستان گرمش نگه می‌دارد و در تابستان خنکش می‌کند.

آیا ضد یخ خودرو فقط برای زمستان است؟ پاسخ: قطعا نه!

یکی از باورهای غلط میان رانندگان این است که ضد یخ فقط باید در فصل سرما استفاده شود. در حالی که این مایع کارکرد دوگانه دارد؛ علاوه بر جلوگیری از یخ‌زدگی، نقطه جوش مایع درون سیستم خنک‌کننده را نیز بالا می‌برد. به همین دلیل در فصل گرما کمک می‌کند تا موتور دیرتر جوش بیاورد و قطعات دچار آسیب نشوند.

بنابراین تعویض و بررسی ضد یخ باید در تمام فصول سال انجام شود، نه فقط درپاییز و زمستان.

چه زمانی باید ضد یخ خودرو تعویض شود؟

به طور معمول توصیه می‌شود هر دو سال یکبار یا پس از طی ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر، ضد یخ خودرو تعویض گردد. البته این عدد به برند و کیفیت ضد یخ هم بستگی دارد.

رانندگان حرفه‌ای معمولا در پاییز ضد یخ خودرو خود را بررسی می‌کنند تا اگر رنگ مایع تغییر کرده یا شفافیتش کم شده، آن را تعویض نمایند.

در ضمن هنگام تعویض، بهتر است سیستم خنک‌کننده با آب مقطر شسته شود تا رسوبات قبلی از بین برود.

نگاهی به ترکیبات و درصد مناسب ضد یخ خودرو

ترکیب استاندارد ضد یخ و آب معمولاً ۵۰ به ۵۰ است. یعنی نیمی ضد یخ و نیمی آب مقطر. این نسبت باعث می‌شود مایع در دمای حدود منفی ۳۷ درجه یخ نزند و در دمای حدود ۱۲۰ درجه جوش نیاورد.

هر چه میزان ضد یخ بیشتر باشد، نقطه یخ‌زدگی پایین‌تر می‌آید اما انتقال حرارت کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین بهتر است همیشه همان نسبت استاندارد را رعایت کنید.

چرا نباید از آب معمولی به جای ضد یخ استفاده کرد؟

بعضی رانندگان تصور می‌کنند آب لوله‌کشی یا آب تصفیه شده می‌تواند جایگزین ضد یخ باشد. متأسفانه این کار باعث آسیب به رادیاتور و سرسیلندر می‌شود.

آب معمولی دارای املاحی است که در دمای بالا به شکل رسوب درون سیستم خنک‌کننده جمع می‌شود و مجرای گردش مایع را می‌بندد. از طرف دیگر، آب به‌ تنهایی نقطه جوش پایینی دارد و در ترافیک‌ها سریع بخار می‌شود. به همین دلیل کارشناسان تاکید دارند همیشه از ترکیب استاندارد ضد یخ و آب مقطر استفاده شود.

بهترین نوع ضد یخ خودرو کدام است؟

در بازار سه نوع اصلی ضد یخ دیده می‌شود: سبز، قرمز و آبی.

ضد یخ سبز: بر پایه سیلیکات، مناسب خودروهای قدیمی‌تر.

ضد یخ قرمز یا نارنجی: از نوع OAT، دارای ماندگاری طولانی‌تر و مناسب خودروهای جدید.

ضد یخ آبی: ترکیبی بین نوع اول و دوم که دوام متوسط دارد.

بهترین انتخاب برای هر راننده، نوعی است که سازنده خودرو در دفترچه راهنما پیشنهاد داده است. استفاده از ضد یخ اشتباه ممکن است به شیلنگ‌ها یا واتر پمپ آسیب بزند.

چگونه ضد یخ را تست کنیم تا مطمئن شویم هنوز کارایی دارد؟

برای بررسی سلامت ضد یخ خودرو می‌توان از دستگاهی به نام هیدرومتر استفاده کرد. این وسیله میزان غلظت مایع را نشان می‌دهد و کمک می‌کند بفهمید آیا ضد یخ هنوز خاصیت خود را دارد یا باید تعویض شود. اگر ترجیح می‌دهید این کار را خودتان انجام ندهید، کافی است هنگام سرویس دوره‌ای خودرو از مکانیک بخواهید وضعیت ضد یخ را بررسی کند. بعضی تعمیرگاه‌ها این کار را به صورت رایگان انجام می‌دهند. این نگهداری ساده باعث افزایش چشمگیر عمر موتور و سیستم خنک‌کننده می‌شود، درست مانند چک کردن دوره‌ای هنگام فروش خودرو که خریدار به وضعیت ظاهری و فنی توجه دارد.

رابطه ضد یخ خودرو با عملکرد موتور

مکانیک‌ها معتقدند عملکرد موتور تا حد زیادی به کیفیت سیستم خنک‌کننده بستگی دارد. وقتی ضد یخ به اندازه کافی در سیستم وجود دارد، موتور در دمای مناسبی کار می‌کند و مصرف سوخت نیز بهینه می‌شود. در مقابل، اگر سطح مایع پایین بیاید یا خاصیتش از بین برود، دمای موتور افزایش پیدا کرده و احتمال سوختن واشر سرسیلندر وجود دارد. پس اگر متوجه شدید عقربه دمای آب موتور از حد نرمال بالاتر رفت، اولین چیزی که باید چک کنید، وضعیت ضد یخ خودرو است.

نکات مهم هنگام خرید ضد یخ خودرو

۱. همیشه ضد یخ را از برندهای معتبر (مانند توتال، بهران، کاسپین یا الف) تهیه کنید.

۲. از مخلوط کردن برندهای مختلف خودداری کنید، چون ممکن است واکنش شیمیایی ناخواسته ایجاد شود.

۳. پیش از خرید، برچسب روی محصول را توجه کنید که با نوع موتور و مدل خودرو شما سازگار باشد.

۴. اگر در شهرهای سردسیر زندگی می‌کنید، ضد یخ با دمای انجماد پایین‌تر انتخاب کنید.

۵. تاریخ تولید و انقضا را حتما چک کنید، چون افزودنی‌های ضد خوردگی پس از مدتی خاصیت خود را از دست می‌دهند.

تاثیر قیمت خودرو بر انتخاب مواد مصرفی

با افزایش قیمت خودرو طی سال‌های اخیر، بسیاری از رانندگان بیش از پیش به نگهداری دقیق خودروهای خود اهمیت می‌دهند. چرا که هزینه‌های تعمیرات بالا رفته و مراقبت پیشگیرانه اقتصادی‌تر است. یکی از ساده‌ترین اما مؤثرترین روش‌ها برای حفظ سلامت خودرو، استفاده از ضد یخ مرغوب و کنترل به ‌موقع آن است. در واقع، هزینه اندک خرید ضد یخ در مقایسه با هزینه تعمیر موتور، ناچیز به نظر می‌رسد.

اشتباهات رایج رانندگان در استفاده از ضد یخ خودرو

استفاده از آب به جای ضد یخ

ترکیب دو نوع مختلف از برندهای متفاوت

نادیده گرفتن تاریخ انقضا

نریختن نسبت درست (بیش از حد یا کمتر از حد نیاز)

باز نکردن درب رادیاتور وقتی موتور داغ است (که بسیار خطرناک است)

رعایت همین موارد ساده می‌تواند مانع بسیاری از مشکلات گرمایی و سرمایی در موتور شود.

چگونه ضد یخ مناسب خودرو خود را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب درست، ابتدا دفترچه راهنمای خودرو را بخوانید. اگر در آن اشاره‌ای به نوع دقیق نشده بود، از مشورت تعمیرگاه مجاز استفاده کنید. برخی خودروهای وارداتی به ضد یخ با برچسب G12 یا G13 نیاز دارند که دارای افزودنی‌های مخصوص برای موتورهای آلومینیومی هستند. همچنین توصیه می‌شود همیشه بطری ضد یخ را از مکانی معتبر تهیه کنید تا مطمئن شوید محصول اصلی خریداری می‌کنید، نه نمونه تقلبی.

سخن پایانی

ضد یخ خودرو یکی از مهم‌ترین مایعات در سیستم فنی خودرو است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. این ماده ساده اگر به درستی نگهداری شود، از هزینه‌های سنگین تعمیرات جلوگیری می‌کند و عمر موتور را طولانی‌تر می‌سازد. رانندگان آگاه می‌دانند همانطور که روغن موتور و فیلتر اهمیت دارد، ضد یخ هم نقشی اساسی در سلامت خودرو دارد. پس بهتر است از همین امروز وضعیت ضد یخ خودرو خود را بررسی کنید. اگر رنگ یا شفافیتش تغییر کرده، برای تعویض آن اقدام کنید تا موتور خودروی شما در هر شرایط آب و هوایی، با آرامش و کارایی بالا کار کند.